1. Balkan Savaşı

• Mehmet YUMRUTAŞ
• 0

İkinci Abdülhamid devrinde balkanlardaki uluslar kendi aralarında çatışıyordu, bunlar birleşip Osmanlı'ya savaş açmasın diye Abdülhamid bu durumu Osmanlı devleti lehine kullandı. İkinci meşrutiyet ilanından sonra bu siyaset yerle bir oldu.  Avusturya Bosna’yı işgali altına aldı, Berlin anlaşmasından sonra aynı gün içinde Osmanlı'ya bağlı olan özerk Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti.İttihat ve Terakki iktidarı 3 Temmuz 1911 ‘de kiliseler meselesini çözdü ve balkan devletleri ile Osmanlı devletinin kısa süreli birleşmesi oldu. Bundan sonra daha sonraları Rusya Slav politikası ile Osmanlı'ya karşı balkan devletlerini birleştirdi.

13 Mart 1912 Bulgaristan ile Sırbistan 29 Mayıs 1912 de Yunanistan’da katıldı. 29 Eylül 1912’de Karadağ’da katıldı bu ittifaka bu ittifak sırasında, Bulgaristan Yunanistan Sırbistan seferberlik ilan etti. Osmanlı devleti de bu ardından 1912’de seferberlik ilan etti.  Osmanlı devleti balkanlar karışırken kendi içinde bir dizi sorunla uğraşıyordu, askerler arasında birtakım çekişmeler vardı, buna yönelmişti Osmanlı devleti balkanlardaki sorunlara geç kalmıştı.

Ciddiyet anlaşıldıktan sonra Edirne’ye doğru yol aldı. Osmanlı ordusu balkan ittifakı, bunu gördükten sonra Berlin anlaşmasının 23.  Maddesinde geçen ıslahat sözünü istedi ve seferberliği kaldırmasını talep ettiler.Osmanlı galibiyetten emin olduğu için bu isteği ciddiye dahi almadı.  Balkanlara hareket sırasında İngiltere ve Rusya’nın baskıları ile Osmanlının 120 taburluk en elit ordusu tahliye edildi. Osmanlı'yı zor duruma soktu bu durum.

Bulgaristan Sırbistan ve Karadağ üçlüsü Osmanlı'ya bir nota 3 Ekim 1912’de tekrar bir nota verdi.  Arnavutluk Sırbistan Girit’e özerlik istediler teklif kabul edilmedi ve ardından balkan savaşlarının birincisi olan 8 Ekim 1912’de Karadağ Osmanlı'ya savaş ilan etti. Savaş esnasında Balkanlı devletler, Osmanlı devletinde şöyle bir istekte bulundu; Balkanların milliyetlere göre özerk yönetimlere ayrılmasını istediler. Osmanlı devleti bunu da kabul etmedi, 17 Ekim Bulgaristan Sırbistan savaş ilanı yaptı sonraları aralarına Yunanistan’da katıldı.

20 Ekim 1912’de bu savaş ilanlarından sonra, Osmanlı devleti balkan devletlerin koruyuculuğunu bıraktığını balkan coğrafyasında savaşa başladığını ilan etti. Osmanlı devleti bu savaşa zorlu şartlar altında girdi.  Rusya’nın iki yüzlü politikası başta olmak üzere, Rusya Osmanlı devletine balkanlarda savaş olmayacağına söz vermişti ve eski düzen korunacaktı bu yüzden de İngiltere ile birlikte 120 taburluk elit askerlerin tahliyesini istedi. Rusya aynı sırada Slav politikası güdüyordu balkanlarda.

Bütün bunların yanı sıra, Osmanlı ordusunda subaylar arasında iç çekişme vardı ve Trablusgarp savaşı da devam ediyordu. Bütün bunların yanı sıra İtalyanlar 12 adayı almıştı, başkent İstanbul’u tehdit eder duruma kadar gelmişlerdi. 1912’de Arnavutluk isyanı baş gösterdi yabancılar bu isyanı da körükledi. Bütün bunların üzerine Osmanlı devletinin galip gelmesi çok zor bir ihtimali de nitekim de olmadı, dört balkan müttefiki Makedonya kolayca girdiler 8 Kasım 1912’de Yunanistan Selanik şehrini aldı. Bunların sonucu ile Londra anlaşmasıyla birçok balkan ulusu bağımsız oldu.